Çene kemiği, maksilla ya da maxilla, iskeletin yüz kısmında mandibuladan sonraki en önemli alanı kaplamaktadır. Çift sayıda olan bu kemik, göz çukuru, burun boşluğu ve ağız boşluğu gibi boşlukların ortaya çıkmasını sağlar. Üst çene kemiğinin içerisinde sinus maxillaris olarak bilinen önemli bir boşluk bulunur. Üst çene kemiğinde, zemini burun boşluğuna baktığımızda bir piramit model corpus maxillae olarak bilinen bir cisim vardır.
Bununla birlikte kemiğin processus palatinus olarak bilinen 4 çıkıntısı, üst, ön, aşağı ve arka olmak amacıyla 4 kenarı vardır. Mandibula aşağı çene kemiği olarak bilinir. Kafatasında bulunan hareket edebilen ekleme sahiptir. Şakak kemiğine bağlanır. Vertebralarda olduğu gibi burada da bir discus articularis olarak bilinen kıkırdak yapıda disk vardır. Evrimsel bağlamda insandan evcil memeli hayvanlara gerçek gidildikçe mandibula nispeten uzar. Üstelik carnivor dışındaki hayvanlarda diastema olarak bilinen dişsiz bir bölüm vardır.
Çene eklemi hastalığı oluştuğunda, bir an için çene yerinden fırlayacakmış veya kilitlenecek hissi yaşatır. Üstelik bazı vaziyetlerde eklem başı yerinden çıkar veya çene kilitlenerek hastanın ağzını açıp kapatmasına mâni olabilir. Birtakım vaziyetlerde de yerken, konuşurken veya dinlenme şeklinde ağrı ortaya çıkar, ağız çok fazla kapsamlı açılamayabilir, pek çok vaziyette de işlev halindeki eklemlerden ses gelmektedir.
Çene Kemiği Problemlerinin Semptomları Nelerdir?
Çene eklemi kilitlendiği zaman ve ağız açık kaldığında, kişi tek başına ağzını kapayamaz ve bir diş doktorunun çeneye müdahale ederek eklem başını mahaline yerleştirmesi gereklidir.
Bu gibi bir sorunla karşılaşan kişi, çenesi yerine oturtulduktan sonra sakız benzeri yapışkan gıdaları yemekten uzak durmalı, her vakit minik lokmalarla yemek yemeli ve esnerken ağzını çok fazla açmamaya dikkat etmelidir. Yemek yerken, konuşurken veya dinlenme şeklinde ağrıya, ağız açılırken davranış kısıtlılığına ve eklemde davranış esnasında klik seslerine neden olan eklem bozuklukları farklı çeşit eklem sorunudur ve disk deplasmanı şeklinde adlandırılır. Çene kemiği rahatsızlıklarına neden olan eklem diski oynamasının muhtemel nedenleri arasında;
- Trafik kazası esnasında baş ve boyun bölgesine iştirak eden travma,
- Diş sıkma alışkanlığı,
- Vücudun genelini etki eden romatoid artirit,
- Akut baskı hallerinde diş gıcırdatma veya sıkmaya ilişkili gelişen adale spazmları,
- Ortodontik anomalilerden açık kapanış,
- Eklem artiriti ve tümörleri gösterilebilir.
Çene kemiği rahatsızlıkları, çok fazla faktörlü, komplike hastalıklardır. Tek bir ilaçla ya da bir tedavi uygulamasıyla kısa zamanda tedavileri mümkün değildir. Tedavideki en önemli aşama itinalı kontrollerdir. Rehabilitasyona en kolay yollarla başlanır, edinilen yanıtlara yönelik aynı ritimde devam edilir. Tedavideki ilk hamle, hasta olanların, bu rahatsızlıkla alakalı bilgilendirilmesidir. Davranışsal tedavi, ilaç rehabilitasyonu, fizik tedavi, gece yatarken dişlerin üstüne tatbik edilen splint rehabilitasyonu, eklem içi ilaç enjeksiyonları, artrosentez olarak bilinen eklemin içindekiboşluğun yıkama işlemi ve cerrahi tedavi eklem rahatsızlıklarında tatbik edilen tedavi seçenekleridir. Çene eklemi rahatsızlıkları, çok fazla faktörlü, komplike hastalıklardır. Rahatsızlık erken tanı edilirse, rehabilitasyonu daha kolay ve kısa müddetli olabilir. Bu yüzden, eklem hastalığı kuşkusu olan herkesin bir uzmana kontrol olmasında yarar vardır. Çene eklemi rahatsızlıkları, kulak ağrılarına, kulak çınlamasına sebep olduğu için, hastalar çoğunlukla en başta kulak-burun-boğaz uzmanına başvururlar. Bu rahatsızlığın rehabilitasyonu için profesyonel diş hekimlerine müracaat etmek gereklidir.
